İlk mouse (ilk bilgisayar faresi) modern bilgisayarların vazgeçilmez giriş aygıtıdır. Günümüzde kullanılan tüm modern bilgisayarlar için fare, en önemli giriş birimlerinden biridir. Avuç içinde tutularak hareket ettirilen fare, ekrandaki imleci kullanarak bilgisayarda büyük kolaylık sağlar. Ancak, eski bilgisayar sistemlerinde grafiksel arayüzler olmadığından, veri girişi yalnızca klavyeden komut yazılarak yapılabiliyordu. Bu durum kullanıcılar için hem zorlayıcı hem de zaman kaybına neden oluyordu.
Fare’nin İcadı ve Dr. Douglas Engelbart
Bu zorlukların farkına varan Dr. Douglas Engelbart, bilgisayar kullanımını daha kolay hale getirmek amacıyla ilk mouse için 1962 yılında 17 kişilik ekibiyle birlikte çalışmalarına başladı. Bilgisayar ekranında bir imleci hareket ettirerek kullanıcı ile bilgisayar arasında etkileşim kuracak bir cihaz üzerinde çalışıyorlardı. Kısa sürede Joystick, Işın Kalemi ve Mouse olmak üzere üç ayrı proje fikri ortaya çıktı.
NASA ile Ortak Deney ve Fare’nin Seçilmesi
Hangisinin daha kullanışlı olduğunu belirlemek için NASA ile ortak bir deney projesi yürütüldü. Gönüllü kişiler üzerinde yapılan testler sonucunda, fare‘nin en hızlı ve en kolay kullanılan cihaz olduğu anlaşıldı.
İlk Fare – İlk Mouse Prototipi
1963 yılında Dr. Douglas Engelbart, üzerinde kullanıldığı yüzeyle temas eden ahşap bir kabuk, bir düğme, devre kartı ve iki metal tekerleğe sahip ilk mouse / ilk fare prototipini oluşturdu. Ekranın X ve Y koordinatlarına göre sinyal gönderen bu cihaz için 1967 yılında patent başvurusunda bulundu. 1968 yılında ise bu buluşu dünyaya tanıttı.
Ortak Bilgisayar Konferansı ve Fare’nin Tanıtımı
1968 yılında Menlo Park CA Stanford Araştırma Enstitüsü’nde düzenlenen ve 90 dakika süren “Ortak Bilgisayar Konferansı”na 1000 bilgisayar uzmanı davet edildi. 1970 yılına gelindiğinde ise Dr. Douglas Engelbart’ın patent başvurusu kabul edildi. Cihazın patentteki adı “X-Y Position Indicator for a Display System” (Görüntü Sistemi için X-Y Konum Göstergesi) idi. Ancak cihazın arkasındaki kablonun fareyi anımsatması nedeniyle Engelbart, cihazı “Mouse” olarak tanıttı ve bu isimle piyasaya çıktı.
İlk Toplu Fare (Bill English, 1972)
İlk farenin (ilk mouse’nin)icadından sekiz yıl sonra, 1972’de Bill English, Engelbart’ın faresini geliştirerek ilk toplu mouse’u icat etti. Ahşap yerine plastik malzeme ve tekerlekler yerine bir top kullanıldı. Top, fare hareket ettikçe kenarlarına dayalı ince tekerlekleri çeviriyor ve imleç her yöne hareket edebiliyordu. Bu tasarım, fare kullanımını daha da kolaylaştırarak kişisel bilgisayarların evlere girmesini hızlandırdı.
İlk Optik Fare – (Lisa Williams ve Robert Cherry, 1980)
1980 yılında Lisa M. Williams ve Robert S. Cherry, ilk optik fareyi icat etti. Toplu farenin kir toplaması ve ağırlığı gibi dezavantajları, optik fareyle giderildi. Ancak optik farenin yaygınlaşması, maliyet ve bilgisayar bileşenlerinin yetersizliği nedeniyle 1998 yılına kadar sürdü.
Sonuç
Fare, bilgisayar teknolojisinin gelişiminde büyük bir rol oynayarak kullanıcı deneyimini kökten değiştirdi. Dr. Douglas Engelbart ve ekibinin çalışmaları sayesinde bugün, bilgisayar kullanımında fare vazgeçilmez bir araç haline gelmiştir. Bill English ve Lisa M. Williams ile Robert S. Cherry’nin katkıları ise fare teknolojisinin evrimine önemli bir ivme kazandırmıştır.
